«Ξέρω ότι δεν μπορείς να ζήσεις μόνο με την ελπίδα.
Αλλά χωρίς ελπίδα, δεν αξίζει να ζεις τη ζωή...
Η ελπίδα δεν σιωπά ποτέ»
Harvey Milk
Η σημαία του Pride δημιουργήθηκε για να παρέχει στην LGBTQ+ κοινότητα ένα ορατό και θετικό σύμβολο υπερηφάνειας και ταυτότητας. Πριν από τη δημιουργία της, τα άτομα της κοινότητας δεν είχαν κάποιο αναγνωρίσιμο σύμβολο που να τους εκπροσωπεί δημόσια. Η Pride flag λοιπόν δημιουργήθηκε σε ένα πλαίσιο κοινωνικών και πολιτικών αγώνων, ιδιαίτερα μετά τις ταραχές του Stonewall το 1969, όταν τα άτομα της LGBTQ+ κοινότητας αντέδρασαν σε κατασταλτικές επιδρομές και αστυνομική βία, διεκδικώντας τα δικαιώματα και την ελευθερία τους (Baker, 1978). Τη δεκαετία του 1970, οι LGBTQ+ άνθρωποι αντιμετώπιζαν νομικές και κοινωνικές διακρίσεις σε πολλούς τομείς, όπως εργασία, στέγαση και πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, μιας και η ομοφυλοφιλία εξακολουθούσε να ποινικοποιείται σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Η δημιουργία της σημαίας λοιπόν από τον Gilbert Baker το 1978 στόχευε να προσφέρει ένα κοινό σύμβολο ορατότητας και υπερηφάνειας.
Η αρχική σημαία σχεδιάστηκε στο Σαν Φρανσίσκο, κατόπιν αιτήματος της κοινότητας να υπάρχει ένα σύμβολο που θα ενώνει και θα αντιπροσωπεύει την ποικιλομορφία της LGBTQ+ κοινότητας. Η πρώτη σημαία είχε οκτώ χρώματα, το καθένα με συγκεκριμένο συμβολισμό: το Ροζ για την σεξουαλικότητα, το Κόκκινο για τη ζωή, το Πορτοκαλί για τη θεραπεία, το Κίτρινο για το φως του ήλιου, το Πράσινο για τη φύση, το Τυρκουάζ για τη μαγεία και την τέχνη, το Μπλε για τη γαλήνη και την αρμονία, και το Μωβ για το πνεύμα. Ωστόσο, το ροζ χρώμα αφαιρέθηκε λόγω έλλειψης υφάσματος, ενώ το τυρκουάζ αφαιρέθηκε το 1979 για λόγους συμμετρίας και ευκολίας στην παραγωγή. Από τότε, η εκδοχή με έξι χρώματα καθιερώθηκε ως η πιο γνωστή και ευρέως χρησιμοποιούμενη, αποτελώντας το κύριο σύμβολο της LGBTQ+ υπερηφάνειας (Baker, 1978), δηλώνοντας πως η LGBTQ+ κοινότητα υπάρχει και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας (ορατότητα), και ενθαρρύνει τα άτομα να αποδέχονται και να γιορτάζουν την ταυτότητά τους, αντί να νιώθουν ντροπή ή φόβο (υπερηφάνεια). Την ίδια στιγμή τα διαφορετικά χρώματα της συμβολίζουν τη διαφορετικότητα μέσα στην κοινότητα και την ενότητα απέναντι στις διακρίσεις (ενότητα και ποικιλομορφία), ενώ χρησιμοποιείται σε πορείες και εκδηλώσεις ως σημείο αντίστασης κατά των διακρίσεων και υπέρ των δικαιωμάτων των LGBTQ+ ατόμων (σύμβολο αγώνα).
Η Rainbow Pride Flag λοιπόν εκπροσωπεί όλη την LGBTQ+ κοινότητα, η οποία αποτελείται από άτομα που ανήκουν σε διάφορες ταυτότητες φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού. Το ακρωνύμιο LGBTQ+ περιλαμβάνει: το L – Lesbian (Λεσβίες), G – Gay (Ομοφυλόφιλοι άνδρες ή γενικότερα ομοφυλόφιλοι), B – Bisexual (Διφυλικοί/Διφυλικές), T – Transgender (Τρανς), Q – Queer/Questioning (Κουίρ / Αναζητώντες), και + (Plus), που περιλαμβάνει τα Intersex (Διαφυλικά) άτομα, Asexual (Ασεξουαλικά) άτομα, Non-binary / Genderqueer (Μη δυαδικά) άτομα και τα Pansexual (Πανσεξουαλικά) άτομα. Με άλλα λόγια, η LGBTQ+ κοινότητα είναι μια ποικιλόμορφη ομάδα ανθρώπων, που ενώνονται γύρω από την εμπειρία της διαφορετικής σεξουαλικότητας ή ταυτότητας φύλου και την ανάγκη για ίσα δικαιώματα και αποδοχή.
Ωστόσο, στην παραδοσιακή Rainbow Pride Flag δεν εκπροσωπούνταν όλες αυτές οι ομάδες. Για αυτό το λόγο σχεδιάστηκε η Progress Pride Flag το 2018 από τον Daniel Quasar με στόχο να ενισχύσει τη συμπεριληπτικότητα της παραδοσιακής σημαίας του Pride. Τα νέα στοιχεία που προστέθηκαν, όπως οι μαύρες και καφέ λωρίδες, αναγνωρίζουν τα LGBTQ+ άτομα χρώματος και τα άτομα που ζουν με HIV/AIDS ή χάθηκαν από αυτόν, ενώ τα ροζ, γαλάζιο και λευκό προέρχονται από τη σημαία των τρανς, δίνοντας ορατότητα στα τρανς και μη δυαδικά άτομα. Το τρίγωνο σχήμα συμβολίζει την κίνηση προς τα εμπρός και την ανάγκη για περαιτέρω πρόοδο στην ισότητα και την κοινωνική αποδοχή (Quasar, 2018). Ας δούμε λοιπόν εκτενέστερα ποιοι είναι οι εκπρόσωποι της Progress Pride Flag, αναφέροντας και κάποια βασικά σημεία για την κάθε ομάδα.
Λεσβίες (Lesbian)
Ο όρος λεσβία αναφέρεται σε γυναίκες που ελκύονται συναισθηματικά, ρομαντικά ή/και σεξουαλικά από άλλες γυναίκες. Η ονομασία προέρχεται από το νησί της Λέσβου, πατρίδα της αρχαίας ποιήτριας Σαπφούς, η οποία έγραψε ποιήματα που εξυμνούσαν την αγάπη και την έλξη μεταξύ γυναικών. Οι λεσβίες αποτελούν μια από τις πιο ορατές υποομάδες της LGBTQ+ κοινότητας και η ταυτότητά τους συνδέεται τόσο με την προσωπική έκφραση, όσο και με τον πολιτικό αγώνα για ισότητα. Η λεσβιακή σημαία έχει διάφορες εκδοχές, αλλά η πιο διαδεδομένη σήμερα είναι η λεγόμενη sunset flag, που αποτελείται από αποχρώσεις του πορτοκαλί, ροζ και κόκκινου, συμβολίζοντας την ποικιλομορφία και την ενότητα μεταξύ των λεσβιών γυναικών. Η παρουσία των λεσβιών στη rainbow flag (την κλασική σημαία υπερηφάνειας) δείχνει την ένταξή τους στη μεγαλύτερη LGBTQ+ κοινότητα, τονίζοντας ότι αποτελούν βασικό κομμάτι της ιστορίας του κινήματος.
Η ιστορία του λεσβιακού κινήματος είναι στενά δεμένη με τους ευρύτερους αγώνες για τα δικαιώματα των γυναικών και της LGBTQ+ κοινότητας. Στις δεκαετίες του 20ού αιώνα, οι λεσβίες συμμετείχαν ενεργά σε φεμινιστικά κινήματα, σε οργανώσεις υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε διαδηλώσεις όπως εκείνες που ακολούθησαν τις ταραχές του Stonewall το 1969. Η ταυτότητα της λεσβίας, επομένως, δεν εκφράζει μόνο τον σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά και έναν ιστορικό αγώνα για ορατότητα, αποδοχή και ισότητα (American Psychological Association, 2020).
Ομοφυλόφιλοι άνδρες ή ομοφυλόφιλοι γενικά (Gay)
Ο όρος gay αναφέρεται κυρίως σε άνδρες που ελκύονται συναισθηματικά, ρομαντικά ή/και σεξουαλικά από άλλους άνδρες, αν και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ευρύτερα για να περιγράψει άτομα που ελκύονται από το ίδιο φύλο. Η λέξη “gay” προέρχεται από την αγγλική γλώσσα και αρχικά σήμαινε “χαρούμενος” ή “ανέμελος”, αλλά από τα μέσα του 20ού αιώνα καθιερώθηκε ως όρος ταυτότητας για τους ομοφυλόφιλους άνδρες. Σήμερα, ο όρος δεν περιγράφει μόνο τον σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά και μια κουλτούρα, μια αίσθηση κοινότητας και έναν διαρκή αγώνα για ισότητα. Η gay σημαία δεν είναι ξεχωριστή, αλλά οι ομοφυλόφιλοι άνδρες εκπροσωπούνται στη rainbow flag, την κλασική σημαία υπερηφάνειας που σχεδίασε ο Gilbert Baker το 1978. Στη σημαία, τα χρώματα δεν αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες υποομάδες, αλλά η συμμετοχή των gay ανδρών ήταν καθοριστική για τη δημιουργία και τη διάδοση του συμβόλου. Η rainbow flag χρησιμοποιήθηκε από νωρίς σε πορείες υπερηφάνειας και έγινε βασικό μέσο ορατότητας για τους gay άνδρες, σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία ήταν ακόμη έντονα στιγματισμένη.
Η ιστορία του gay κινήματος είναι κεντρική στην πορεία της LGBTQ+ κοινότητας. Από τις αρχές του 20ού αιώνα υπήρχαν μυστικές λέσχες και οργανώσεις, αλλά η αποφασιστική στιγμή ήταν οι ταραχές του Stonewall το 1969 στη Νέα Υόρκη, όπου πολλοί από τους συμμετέχοντες ήταν gay άνδρες που αντέδρασαν στην αστυνομική καταστολή. Μετά από αυτό, οργανώθηκαν οι πρώτες πορείες υπερηφάνειας (Pride Parades), όπου η rainbow flag έγινε το πιο γνωστό σύμβολο. Οι gay άνδρες, μέσα από αγώνες ενάντια στις διακρίσεις, την επιδημία του HIV/AIDS τη δεκαετία του 1980 και τη διεκδίκηση ίσων δικαιωμάτων στον γάμο και στην οικογένεια, αποτέλεσαν βασικό πυλώνα της ορατότητας και της εξέλιξης του LGBTQ+ κινήματος (American Psychological Association, 2020).
Ο όρος gay αναφέρεται σε άτομα που βιώνουν σεξουαλική ή ρομαντική έλξη προς άτομα του ίδιου φύλου. Συνήθως χρησιμοποιείται για άνδρες που ελκύονται από άλλους άνδρες, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί γενικότερα για άτομα που ταυτίζονται με την ίδια σεξουαλική κατεύθυνση (Herek, 2000). Η gay ταυτότητα αποτελεί βασικό μέρος της ευρύτερης LGBTQ+ κοινότητας και συνδέεται με την αναγνώριση της ομοφυλοφιλίας ως θεμελιώδους πτυχής της ανθρώπινης ποικιλομορφίας. Η σημαία των gay ατόμων δεν έχει ξεχωριστή έκδοση, καθώς τα gay άτομα συνήθως ταυτίζονται με την παραδοσιακή Rainbow Flag. Η ιστορία της gay κοινότητας συνδέεται με αγώνες και κινήματα για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και μέχρι και σήμερα εργάζεται για την προώθηση νομοθετικών δικαιωμάτων, την καταπολέμηση του στιγματισμού και την αύξηση της ορατότητας σε παγκόσμιο επίπεδο (Herek, 2000).
Bisexual
Ο όρος bisexual αναφέρεται σε άτομα που έλκονται συναισθηματικά, ρομαντικά ή/και σεξουαλικά από περισσότερα από ένα φύλα. Η διφυλοφιλία δεν σημαίνει απαραίτητα ίση έλξη προς άνδρες και γυναίκες, αλλά αναγνωρίζει την ικανότητα συναισθηματικής ή σεξουαλικής σύνδεσης με περισσότερα του ενός φύλα. Σήμερα, πολλοί διφυλικοί προτιμούν ορισμούς που αγκαλιάζουν την ποικιλία φύλων πέρα από το δίπολο άνδρας–γυναίκα, καθιστώντας τη διφυλοφιλία μια ταυτότητα που συνδέεται με ευελιξία και ανοιχτότητα. Η σημαία της διφυλοφιλίας, που σχεδιάστηκε το 1998 από τον Michael Page, έχει τρεις λωρίδες: ροζ (έλξη προς το ίδιο φύλο), μπλε (έλξη προς διαφορετικό φύλο) και μοβ (το σημείο που συμβολίζει τον συνδυασμό και την υπέρβαση του διπόλου φύλων). Στη rainbow flag, οι διφυλικοί/ές εκπροσωπούνται ως μέρος της ευρύτερης LGBTQ+ κοινότητας, αν και για λόγους ορατότητας χρησιμοποιούν συχνά και τη δική τους σημαία.
Η ιστορία της διφυλοφιλικής κοινότητας είναι στενά δεμένη με την πορεία της ορατότητας στην LGBTQ+ ιστορία. Για πολλά χρόνια, οι διφυλικοί/ές αντιμετώπιζαν προκαταλήψεις τόσο από την ετεροφυλοφιλική κοινωνία όσο και από τμήματα της ίδιας της LGBTQ+ κοινότητας, φαινόμενο γνωστό ως biphobia. Η καθιέρωση της σημαίας τους και η αναγνώριση της διφυλοφιλίας σε εκδηλώσεις υπερηφάνειας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση της ταυτότητας και στην καταπολέμηση στερεοτύπων. Σήμερα, τα bisexual άτομα αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα υποσύνολα της LGBTQ+ κοινότητας, συμβάλλοντας ενεργά στην ενίσχυση της αποδοχής και της ισότητας (American Psychological Association, 2020).
Transgender (Τρανς)
Ο όρος transgender (τρανς) αναφέρεται σε άτομα των οποίων η ταυτότητα φύλου διαφέρει από το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση. Η τρανς ταυτότητα δεν σχετίζεται απαραίτητα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά με το πώς ένα άτομο βιώνει και εκφράζει το φύλο του. Ορισμένα τρανς άτομα επιλέγουν να κάνουν κοινωνική ή/και ιατρική μετάβαση, ενώ άλλα όχι – σε κάθε περίπτωση, η ταυτότητά τους είναι έγκυρη και αυθεντική. Η τρανς σημαία δημιουργήθηκε το 1999 από την ακτιβίστρια Monica Helms και αποτελείται από πέντε λωρίδες: γαλάζιο (παραδοσιακά χρώμα για τα αγόρια), ροζ (παραδοσιακά χρώμα για τα κορίτσια) και λευκό (συμβολίζει τα άτομα που είναι μη δυαδικά, intersex ή βρίσκονται σε μετάβαση). Η διάταξη της σημαίας είναι συμμετρική, ώστε να διαβάζεται σωστά από οποιαδήποτε πλευρά, συμβολίζοντας τη φυσικότητα της τρανς ταυτότητας. Στη rainbow flag, τα τρανς άτομα δεν είχαν αρχικά ορατή θέση, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία ξεχωριστής σημαίας και αργότερα στην ενσωμάτωσή της στην Progress Pride Flag του Daniel Quasar (2018).
Η ιστορία των τρανς ατόμων είναι γεμάτη αγώνες για ορατότητα και ίσα δικαιώματα. Από τη δεκαετία του 1960, τρανς άτομα όπως η Marsha P. Johnson και η Sylvia Rivera είχαν κεντρικό ρόλο στις ταραχές του Stonewall (1969), που αποτέλεσαν αφετηρία του σύγχρονου κινήματος υπερηφάνειας. Παρ’ όλα αυτά, για πολλές δεκαετίες τα τρανς άτομα βίωναν έντονο κοινωνικό αποκλεισμό, νομικές ανισότητες και βία. Σήμερα, οι τρανς άνθρωποι συνεχίζουν να αγωνίζονται για την αναγνώριση της ταυτότητάς τους, το δικαίωμα στην υγεία, στην εργασία και στην κοινωνική αποδοχή, αποτελώντας βασικό κομμάτι της LGBTQ+ κοινότητας (American Psychological Association, 2020).
Queer/Questioning
Ο όρος queer χρησιμοποιείται ως ένας ευρύτερος, ομπρέλα-όρος για να περιγράψει άτομα που δεν ταυτίζονται αποκλειστικά με την ετεροφυλοφιλία ή/και το δίπολο των φύλων. Αρχικά, ο όρος είχε αρνητική, υβριστική χρήση, αλλά από τη δεκαετία του 1980 και μετά επανανοηματοδοτήθηκε από την LGBTQ+ κοινότητα ως σύμβολο ενδυνάμωσης, αντίστασης και ποικιλομορφίας. Σήμερα, πολλοί άνθρωποι τον χρησιμοποιούν για να δηλώσουν τη ρευστότητα στην έλξη, το φύλο ή την ταυτότητά τους. Ο όρος questioning (αναζητώντες) αναφέρεται σε άτομα που βρίσκονται σε διαδικασία διερεύνησης του σεξουαλικού τους προσανατολισμού ή/και της ταυτότητας φύλου τους. Αυτό το στάδιο είναι σημαντικό, γιατί δίνει χώρο και χρόνο για αυτογνωσία και αποδοχή χωρίς πίεση να «καταλήξει» κάποιος άμεσα σε μία ταυτότητα.
Δεν υπάρχει μία ενιαία σημαία queer, αλλά συχνά χρησιμοποιούνται διάφορες παραλλαγές, όπως η queer pride flag με αποχρώσεις ροζ, μοβ, πράσινου και μαύρου, που συμβολίζουν την ποικιλομορφία και την απελευθέρωση από τους παραδοσιακούς ορισμούς. Παράλληλα, τα queer και questioning άτομα έχουν πάντα θέση στη rainbow flag, που λειτουργεί ως σύμβολο συλλογικής ένταξης και αποδοχής.
Η ιστορία των queer και questioning ταυτοτήτων είναι άρρηκτα δεμένη με την εξέλιξη του LGBTQ+ κινήματος. Το Queer Nation, ένα ακτιβιστικό κίνημα που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1990, συνέβαλε καθοριστικά στην επανεισαγωγή του όρου queer ως θετικού, αντιεξουσιαστικού και διεκδικητικού. Ταυτόχρονα, η ακαδημαϊκή θεωρία (queer theory) βοήθησε να αμφισβητηθούν οι παραδοσιακές έννοιες φύλου και σεξουαλικότητας. Σήμερα, queer και questioning άτομα αποτελούν ζωτικό κομμάτι της LGBTQ+ κοινότητας, δίνοντας έμφαση στη ρευστότητα, την αυτοδιάθεση και την αμφισβήτηση των στερεοτύπων (American Psychological Association, 2020).
Intersex (Διαφυλικά) άτομα
Ο όρος intersex αναφέρεται σε άτομα που γεννιούνται με σωματικά χαρακτηριστικά—όπως χρωμοσώματα, γονάδες, ορμόνες ή αναπαραγωγικά όργανα—που δεν αντιστοιχούν πλήρως στις παραδοσιακές κατηγορίες «αρσενικό» ή «θηλυκό». Αυτό σημαίνει ότι η βιολογική τους διαφοροποίηση δεν ακολουθεί τον κοινωνικά επιβεβλημένο δυϊσμό φύλου. Η intersex ταυτότητα δεν συνδέεται απαραίτητα με τη σεξουαλική προτίμηση ή τον ρομαντικό προσανατολισμό, αλλά αφορά κυρίως τη βιολογική ποικιλότητα του ανθρώπινου σώματος (Blackless et al., 2000).
Η σημαία των intersex δημιουργήθηκε το 2013 από τον Morgan Carpenter και περιλαμβάνει έναν μοβ κύκλο στο κέντρο ενός κίτρινου φόντου. Ο κύκλος συμβολίζει την ακεραιότητα και την ολοκλήρωση, ενώ τα χρώματα επιλέχθηκαν επειδή δεν συνδέονται με τα παραδοσιακά φύλα. Η σημαία προορίζεται να ενισχύσει την ορατότητα και την αναγνώριση των intersex ατόμων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη σεβασμού για την αυτοδιάθεση και την προσωπική ακεραιότητα. Η κοινότητα intersex περιλαμβάνεται στη Rainbow Flag και στην ευρύτερη LGBTQ+ κοινότητα γιατί προωθεί την αποδοχή και την αναγνώριση της ποικιλίας φύλου και βιολογικής διαφοροποίησης. Η υποστήριξη των intersex ατόμων εντάσσεται στις αξίες ισότητας, σεβασμού και αναγνώρισης της διαφορετικότητας, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την ορατότητα ομάδων που ιστορικά στιγματίζονταν ή αγνοούνταν.
Η οργανωμένη κοινότητα intersex ξεκίνησε να αναπτύσσεται κυρίως στις δεκαετίες του 1990 και 2000, με την ίδρυση οργανώσεων όπως η Intersex Society of North America (ISNA). Αυτές οι οργανώσεις εργάζονταν για την προάσπιση των δικαιωμάτων των intersex, την ενημέρωση για τις επιβλαβείς μη αναγκαίες ιατρικές επεμβάσεις σε ανήλικα άτομα και την προώθηση της ορατότητας. Σήμερα, η κοινότητα συνεχίζει να αγωνίζεται για τα δικαιώματα στην αυτοδιάθεση, την εκπαίδευση και την κοινωνική αποδοχή των intersex ατόμων (Carpenter, 2013).
Asexual (Ασεξουαλικά) άτομα
Ο όρος asexual αναφέρεται σε άτομα που δεν βιώνουν σεξουαλική έλξη προς άλλα άτομα ή την βιώνουν σε πολύ περιορισμένο βαθμό. Η ασεξουαλικότητα δεν συνεπάγεται έλλειψη συναισθηματικής ή ρομαντικής επιθυμίας· πολλά άτομα asexual επιθυμούν ρομαντικές σχέσεις και συντροφικότητα, χωρίς όμως σεξουαλική έλξη. Υπάρχουν διαφορετικές υποκατηγορίες, όπως οι gray-asexual ή demisexual, οι οποίες περιγράφουν άτομα που βιώνουν σεξουαλική έλξη υπό συγκεκριμένες συνθήκες (Bogaert, 2004).
Η σημαία των asexual δημιουργήθηκε το 2010 και αποτελείται από τέσσερις λωρίδες: μαύρη, γκρίζα, λευκή και μωβ. Κάθε χρώμα έχει συγκεκριμένη σημασία: η μαύρη αντιπροσωπεύει την ασεξουαλικότητα, η γκρίζα τις “γκρίζες ζώνες” της έλξης, η λευκή τους συμμάχους και η μωβ την κοινότητα και αλληλεγγύη. Η σημαία αποτελεί οπτικό σύμβολο ορατότητας και υπερηφάνειας για την κοινότητα (Jay, n.d.). Η κοινότητα asexual περιλαμβάνεται στη Rainbow Flag και στην ευρύτερη LGBTQ+ κοινότητα, καθώς προωθεί την ποικιλία των σεξουαλικών ταυτοτήτων και αμφισβητεί την κοινωνικά κυρίαρχη αντίληψη ότι όλοι πρέπει να βιώνουν σεξουαλική έλξη. Η ενσωμάτωση της κοινότητας asexual στη rainbow flag ενισχύει την ορατότητα και τον σεβασμό για άτομα που ακολουθούν διαφορετικές σεξουαλικές εμπειρίες.
Η ιστορία της κοινότητας asexual ως οργανωμένης ομάδας ξεκινάει κυρίως το 2001 με την ίδρυση του Asexuality Visibility and Education Network (AVEN) από τον David Jay. Το AVEN είχε στόχο την ενημέρωση, την ορατότητα και την υποστήριξη των ατόμων που ταυτίζονται ως asexual, ενώ παράλληλα εργαζόταν για την καταπολέμηση του στιγματισμού και των παρανοήσεων σχετικά με την ασεξουαλικότητα (Jay, n.d.). Σήμερα, η κοινότητα συνεχίζει να αναπτύσσεται, ενισχύοντας την κοινωνική αποδοχή και την εκπαίδευση γύρω από τη διαφορετικότητα στη σεξουαλικότητα.
Non-binary / Genderqueer (Μη δυαδικά) άτομα
Ο όρος non-binary (μη δυαδικό) ή genderqueer αναφέρεται σε άτομα των οποίων η ταυτότητα φύλου δεν περιορίζεται στην παραδοσιακή δυαδική κατηγοριοποίηση «αρσενικό» ή «θηλυκό». Τα non-binary άτομα μπορεί να ταυτίζονται με χαρακτηριστικά και των δύο φύλων, με κανένα από τα δύο, ή να μετακινούνται μεταξύ διαφορετικών ταυτοτήτων. Ο όρος υπογραμμίζει την ποικιλία και ευελιξία της εμπειρίας φύλου και αποσκοπεί στην αμφισβήτηση των στερεοτύπων και κοινωνικών προσδοκιών (Richards et al., 2016).
Η σημαία non-binary δημιουργήθηκε το 2014 από την Κ. Άρτσερ και έχει τέσσερις λωρίδες: Κίτρινη: Αντιπροσωπεύει άτομα των οποίων η ταυτότητα φύλου δεν ανήκει στο δυαδικό σύστημα, Λευκή: Αντιπροσωπεύει άτομα που έχουν πολλαπλά φύλα ή ρευστότητα φύλου, Μωβ: Αντιπροσωπεύει τη σύνδεση με το παραδοσιακό αρσενικό και θηλυκό. Μαύρη: Αντιπροσωπεύει τα άτομα που ταυτίζονται ως χωρίς φύλο ή agender. Η σημαία αποτελεί ένα σύμβολο ορατότητας, ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης και υπερηφάνειας για τα non-binary άτομα. Η κοινότητα non-binary περιλαμβάνεται στη Rainbow Flag και στην ευρύτερη LGBTQ+ κοινότητα γιατί αμφισβητεί τον παραδοσιακό δυϊσμό φύλου, προωθεί την ποικιλία ταυτοτήτων φύλου και την κοινωνική αποδοχή διαφορετικών μορφών έκφρασης και υποστηρίζει την ενσωμάτωση, τον σεβασμό και την ορατότητα ατόμων που δεν ταυτίζονται με τις συμβατικές ταυτότητες φύλου.
Η ιστορία της οργανωμένης non-binary κοινότητας συνδέεται με την ευρύτερη queer και transgender κίνηση, ιδίως από τις δεκαετίες του 1990 και 2000. Η αναγνώριση της non-binary ταυτότητας στις κοινωνικές και νομικές δομές είναι σχετικά πρόσφατη και συνεχίζει να εξελίσσεται, με στόχο την προώθηση των δικαιωμάτων, την καταπολέμηση των διακρίσεων και την εκπαίδευση γύρω από τη ρευστότητα του φύλου (Richards et al., 2016).
Pansexual (Πανσεξουαλικά) άτομα.
Ο όρος pansexual (πανσεξουαλικός/ή) αναφέρεται σε άτομα που βιώνουν σεξουαλική ή ρομαντική έλξη προς άτομα ανεξάρτητα από το φύλο ή την ταυτότητα φύλου. Σε αντίθεση με την ετεροσεξουαλικότητα ή ομοσεξουαλικότητα, η πανσεξουαλικότητα δεν περιορίζεται από τις παραδοσιακές κατηγορίες φύλου, και αναγνωρίζει την πλήρη ποικιλία των ταυτοτήτων φύλου (Callis, 2014). Η σημαία των pansexual δημιουργήθηκε περίπου το 2010 και περιλαμβάνει τρεις οριζόντιες λωρίδες: Ροζ: αντιπροσωπεύει την έλξη προς άτομα που ταυτίζονται ως γυναίκες, Κίτρινη: αντιπροσωπεύει την έλξη προς άτομα μη δυαδικού φύλου ή genderqueer και Μπλε: αντιπροσωπεύει την έλξη προς άτομα που ταυτίζονται ως άντρες. Η σημαία συμβολίζει την οικουμενικότητα της έλξης και προωθεί την ορατότητα, την υπερηφάνεια και την αποδοχή των pansexual ατόμων. Η κοινότητα pansexual περιλαμβάνεται στη Rainbow Flag και στην ευρύτερη LGBTQ+ κοινότητα, γιατί προωθεί την ποικιλία σεξουαλικών ταυτοτήτων και προτιμήσεων, αμφισβητεί τα παραδοσιακά στερεότυπα για το φύλο και την σεξουαλική έλξη, και υποστηρίζει την ενσωμάτωση και σεβασμό για άτομα που ερωτεύονται ανεξαρτήτως φύλου.
Η ιστορία της κοινότητας pansexual είναι σχετικά πρόσφατη, με την έννοια να κερδίζει ευρύτερη αναγνώριση από τις αρχές της δεκαετίας του 2010. Η κοινότητα εργάζεται για την ενίσχυση της ορατότητας, την εκπαίδευση γύρω από την πανσεξουαλικότητα και την καταπολέμηση των παρανοήσεων και διακρίσεων. Επιπλέον, συνεργάζεται με άλλες LGBTQ+ ομάδες για την υποστήριξη της ποικιλομορφίας της σεξουαλικότητας και την προώθηση κοινωνικής αποδοχής (Callis, 2014).
Η εξέταση των διαφορετικών ταυτοτήτων της LGBTQIA+ κοινότητας αναδεικνύει την ποικιλία της ανθρώπινης εμπειρίας σε επίπεδο φύλου και σεξουαλικότητας. Οι σημαίες κάθε ομάδας, οι ιστορίες τους και οι αγώνες για ισότητα αποτελούν σύμβολα υπερηφάνειας, ορατότητας και ενσωμάτωσης. Η Rainbow Flag λειτουργεί ως ενωτικό σύμβολο, ενισχύοντας την αλληλεγγύη και προωθώντας τον σεβασμό για όλες τις ταυτότητες. Η αναγνώριση και η εκπαίδευση γύρω από την ποικιλία φύλου και σεξουαλικότητας αποτελεί θεμέλιο για μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις, όπου η διαφορετικότητα γιορτάζεται και δεν στιγματίζεται.
Σας ευχαριστώ
American Psychological Association. (2020). Lesbian, gay, bisexual, and transgender identities. In Publication manual of the American Psychological Association (7th ed.). Washington, DC: Author.
Baker, G. (1978). The original gay pride flag. San Francisco, CA: Gilbert Baker Collection.
Blackless, M., Charuvastra, A., Derryck, A., Fausto-Sterling, A., Lauzanne, K., & Lee, E. (2000). How sexually dimorphic are we? Review of Human Genetics, 1(2), 89–101
Bogaert, A. F. (2004). Asexuality: Prevalence and associated factors in a national probability sample. Journal of Sex Research, 41(3), 279–287
Callis, A. S. (2014). Bisexual, pansexual, queer: Non-binary identities and the sexual borderlands. Sociology Compass, 8(11), 1193–1202.
Carpenter, M. (2013). Intersex flag: Meaning and design. Intersex Human Rights Australia.
Diamond, L. M. (2008). Sexual fluidity: Understanding women’s love and desire. Harvard University Press.
Flanders, C. E., Dobinson, C., & Logie, C. (2016). Bisexual health and wellbeing: A review of the literature. Journal of Bisexuality, 16(4), 496–524
Herek, G. M. (2000). The psychology of sexual prejudice. Current Directions in Psychological Science, 9(1), 19–22.
Jay, D. (n.d.). Asexuality Visibility and Education Network (AVEN)
Quasar, D. (2018). Progress Pride Flag. Retrieved from https://quasar.digital
Reisner, S. L., Poteat, T., Keatley, J., Cabral, M., Mothopeng, T., Dunham, E., Holland, C. E., Max, R., & Baral, S. (2016). Global health burden and needs of transgender populations: A review. The Lancet, 388(10042), 412–436.
Richards, C., Bouman, W. P., & Barker, M.-J. (2016). Genderqueer and non-binary genders. Palgrave Macmillan.
